Παρουσίαση Δήμου
Ήθη & Έθιμα
Το έθιμο του αχυρένιου Γληγοράκη
Ο αχυρένιος ψαράς δεμένος σε γάιδαρο γυρνάει σε όλο το χωριό και καταλήγει σε μια φλεγόμενη βάρκα ανοιχτά της θάλασσας…
Το έθιμο του Αχυρένιου-Γληγοράκη αναβιώνει κάθε Καθαρά Δευτέρα στην πόλη της Βόνιτσας. Είναι μια νότα παράδοσης που καταφέρνει συνδυάζοντας σάτιρα και διασκέδαση να προσφέρει κάθε φορά ξεχωριστές στιγμές στους επισκέπτες και τους ντόπιους.
Οι απόψεις για τη προέλευση του εθίμου διίστανται. Κατά μία εκδοχή το έθιμο είναι εξέλιξη της σκωπτικής παράστασης κάποιων μοναχών της Αγίας Παρασκευής εις βάρος ενός μοναχού με το όνομα Γρηγόριος. Αλλοι υποστηρίζουν ότι το έθιμο είναι κληρονομιά από τους Βενετσιάνους από την περίοδο που κατείχαν την περιοχή μας.
Ωστόσο, η επικρατέστερη άποψη είναι αυτή που θέλει τον Γληγοράκη ψαρά ο οποίος αρνήθηκε τη θάλασσα και έψαξε τη τύχη του στη στεριά. Η θάλασσα όμως τον εκδικήθηκε και τον έριξε στα ξένα, να ταλαιπωρείται και να μην μπορεί να έχει σταθερή δουλειά. Σε κάθε περίπτωση πάντως, το δρώμενο έχει στοιχεία των Διονυσιακών τελετών και των αρχαίων τελετών που γίνονταν για την υποδοχή της Ανοιξης.
Η διατήρηση και ο εμπλουτισμός του δρώμενου οφείλεται σίγουρα στους ντόπιους ψαράδες. Κάθε χρόνο την Αποκριά, οι ψαράδες ξαναθυμούνται εκείνο τον ψαρά, τον Γληγοράκη, και τον καταδικάζουν με το δικό τους τρόπο. Αφού πιούν, μασκαρευτούν από το Σαββατόβραδο της Τυρινής έως την Καθαρά Δευτέρα βλέπουν τον αρνητή της θάλασσας να έρχεται όπως τότε, που τον έφεραν σηκωτό για να τον πάνε στο Κοιμητήριο του ψαράδικου συνοικισμού.
Πρόχειρα φτιαγμένος από άχυρο και παλιά ρούχα κάνει την είσοδό του πάνω σε ένα γάιδαρο που τον τραβά ένας αγροφύλακας και του προσφέρουν βοήθεια δύο γιδοβοσκοί. Οι ρόλοι είναι από χρόνια μοιρασμένοι. Η μάνα, η γυναίκα, οι μοιρολογίστρες, ο γιατρός, οι συγγενείς, ο παππάς. Κάθε χρόνο κανούργια βάσανα περιμένουν τον Γληγοράκη. Κάθε στάση που κάνει δίνεται και μια μικρή θεατρική παράσταση. Ο γιατρός βγάζει γνωμάτευση κάνοντας ερωτήσεις στους συγγενείς και εξετάζει τον ασθενή. Με το πέρασμα των χρόνων η γνωμάτευση άρχισε να προσαρμόζεται στα δεδομένα της εποχής και κατέληξε σε αναπαράσταση και διακωμώδηση της επικαιρότητας.
Μέσα σε μοιρολόγια και θρήνους πλησιάζει ο παπάς με τα παπαδοπαίδια. Τα λόγια του παραλλαγμένα τροπάρια της νεκρώσιμης ακολουθίας. Το δειλινό στην κεντρική πλατεία της Βόνιτσας δίνεται η πιο μεγάλη παράσταση. Γλέντι με θαλασσινά, άφθονο κρασί, χορός και τραγούδι.
Προς το τέλος της τελετής, σε κάποια διακοπή του γλεντιού, κάποιος εκφωνεί τον επικήδειο, που δεν είναι παρά μια καυστική σάτιρα της επικαιρότητας. Το απόβραδο ο Γληγοράκης στην άκρη του γιαλού ή μέσα σε πρόχειρα κατασκευασμένη βάρκα, ρίχνεται στη φωτιά. Γύρω από τον αχυρένιο που σιγοκαίγεται, γίνεται το γλέντι κορυφώνεται με χορό και ποτό. Αλλη μια Αποκριά φεύγει μαζί με το Γληγοράκη…
Το έθιμο της «Βαρκαρόλας
Κάθε χρόνο πραγματοποιείται στις περιοχές της Βόνιτσας και της Παλαίρου το έθιμο της Βαρκαρόλας, σε συνδιασμό με τη γιορτή ψαριού.
Λίγα λόγια για το έθιμο της Βαρκαρόλας
Είναι το έθιμο που ξεκίνησε από μια ομάδα γυναικών της Βόνιτσας που τότε μαθήτριες του εξατάξιου Γυμνασίου συμμετείχαν στην Βαρκαρόλα που διοργάνωσε ο καθηγητής Βόρος και ο μουσικός δάσκαλος Θάνος. Ήταν τότε αρχές της δεκαετίας του 60, όπου η Βόνιτσα με την καθοδήγηση του καθηγητή Βόρου είχε δραστηριότητες θεάτρου, μουσική παιδεία με πάνω από 70 μουσικά όργανα, μια άνοιξη που άφησε στις ψυχές όλων την νοσταλγία.
Οι μαθητές του Λυκείου Βόνιτσας Ζαχαράκης Βαγγέλης, Πιστιόλας Βαγγέλης, Σταματέλος Βασίλης και Παπαβασίλης Δημήτρης συντόνισαν τις νότες τους με την βοήθεια του Θεόδωρου Παυλάκου (συνθέτης και τραγουδιστής) και τα μουσικά τους όργανα άπλωσαν την μουσική για δύο ώρες στην παραλία της Βόνιτσας.
Βράδυ στην παραλία της Βόνιτσας, επτά μεγάλες βάρκες, δεμένες η μια πίσω από την άλλη, με αναμμένα φαναράκια κρεμασμένα στα κατάρτια και οι νότες από τα μουσικά όργανα με τις φωνές πολλών μαθητών ταξίδευαν από την βλύχα του Κάστρου , έφταναν στον φάρο και περνούσαν μέχρι και τον μόλο. Τα φώτα είχαν σβήσει και σε όλη τη παραλία είχε γεμίσει από κόσμο, που δε πίστευε αυτό που έβλεπε. Από την τελευταία βάρκα αφήνονταν μικρές σχεδίες με αναμμένα κεράκια, ώστε στο τέλος της Βαρκαρόλας, τα νερά του Αμβρακικού ήταν μια μικρή πανδαισία.
Ο φάρος ήταν στολισμένος και περίμενε τους μουσικούς και τον κόσμο για να συνεχιστεί εκεί η γιορτή. Κατά μήκος της παραλίας ο σύλλογος γυναικών Βόνιτσας είχε ετοιμάσει και πρόσφερε τοπικά εδέσματα.
Το έθιμο του Αγίου Γεωργίου
Ένα υπέροχο έθιμο προς τιμήν του Αγίου Γεωργίου αναβιώνει κάθε χρόνο ανήμερα της εορτής του στη Βόνιτσα.
Εκατοντάδες αλογα και αναβάτες αύριο 23 Απριλίου γιορτή του Αη – Γιώργη θα βρεθούν στο ομώνυμο εκκλησάκι στη Βόνιτσα στο δρόμο προς το αεροδρόμιο του Ακτίου .
Το έθιμο κρατά πολλά χρόνια και είναι αλήθεια ότι πολλοί Βονιτσάνοι ζουν για την μέρα αυτή. Οι καβαλάρηδες από όλη την ευρύτερη περιοχή προετοιμάζουν και στολίζουν τα άλογα τους προς τιμή του Άι Γιώργη.
Στο εκκλησάκι του Άι Γιώργη θα κάνουν την καθιερωμένη τους επίδειξη σε διαμορφωμένο χώρο γύρω από την εκκλησία.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας θα φέρνουν κύκλους γύρω από την εκκλησία, όπως προστάζει η παράδοση.
Τα άλογα και οι αναβάτες θα ευλογηθούν από τον Ιερέα και θα ξεκινήσουν για την Βονιτσα
Οι καβαλάρηδες μετά τη γιορτή του Αη Γιώργη στο ομώνυμο εκκλησάκι κατευθύνονται στην παραλία και το κέντρο της Βόνιτσας ως ένδειξη τιμής στη χάρη του έφιππου Άγιου Γεωργίου.
Στην συνέχεια οι έφιπποι αφού σχηματίσουν παρέες θα επισκεφθούν τη πόλη της Βόνιτσας και τα σπίτια των εορταζόμενων για να ευχηθούν τα χρόνια πολλά.
Οι νοικοκυρές τους προσφέρουν ποτό και γλυκά .
Οι κάτοικοι περιμένουν με ανυπομονησία τους αναβάτες και απολαμβάνουν το θέαμα που τους προσφέρουν.
Ιππικοί Αγώνες Βόνιτσας
Κάθε χρόνο στην περιοχή της Βόνιτσας πραγματοποιούνται ιππικοί αγώνες.Ένα πλούσιο ιππικό θέαμα προσφέρουν στους θεατές που έρχονται από πολλά μέρη της Ελλάδας, οι Ιππικοί Αγώνες Γεωργαλίδικων αλόγων .Οι Ιππικοί αγώνες πραγματοποιούνται στο άλσος της Σάλτινης στη Βόνιτσα, σε έναν πολύ ωραίο χώρο κατάλληλα διαμορφωμένο για να υποδεχθεί άλογα, ιππείς και θεατές.
Οι συμμετοχές ιππέων με τα άλογά τους είναι πολλές όχι μόνο από τη Βόνιτσα και το νομό μας αλλά και από διάφορα μέρη της χώρας. Ο αριθμός των θεατών είναι αρκετά μεγάλος Θαυμάζουν τα άλογα και καταχειροκροτούν τους αναβάτες.
Άκτιος Δρόμος
Στις 2 Σεπτεμβρίου του 31 π.Χ., στην είσοδο του Αμβρακικού κόλπου, ο στόλος του Οκταβιανού, με επικεφαλής τον Αγρίππα, νίκησε τους συνασπισμένους στόλους του Μάρκου Αντώνιου και της Κλεοπάτρας Ζ΄, βασίλισσας της Αιγύπτου. Η νίκη αυτή έδωσε τέλος στη ρωμαϊκή εμφύλια διαμάχη και σηματοδότησε την έναρξη μίας νέας περιόδου (PaxRomana), που εγκαινιάστηκε με τη μονοκρατορία του Αυγούστου σε ολόκληρο το μεσογειακό χώρο. Επιπλέον, ο θάνατος της Κλεοπάτρας αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία του αρχαίου κόσμου, σηματοδοτώντας ουσιαστικά το τέλος των ελληνιστικών βασιλείων της Μεσογείου. Ο Οκταβιανός Αύγουστος, σε ανάμνηση της νίκης του, ίδρυσε τη Νικόπολη και αναδιοργάνωσε τα Άκτια, τους ετήσιους τοπικούς αγώνες των Ακαρνάνων.
Οι αγώνες -αθλητικοί, μουσικοί και θεατρικοί- με την ονομασία Νέα Άκτια, τελούνταν κάθε τέσσερα χρόνια κατά την επέτειο της ναυμαχίας, διαρκούσαν 4-5 ημέρες και θεωρούνται ισότιμοι με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Σύντομα απέκτησαν μεγάλη αίγλη και εντάχθηκαν στον κύκλο των σημαντικότερων πανελλήνιων αγωνιστικών διοργανώσεων.
Ο Δήμος Ακτίου Βόνιτσας σε συνεργασία με το Κέντρο Κοινωνικής Μέριμνας και Ανάπτυξης του Δήμου Ακτίου Βόνιτσας και την Περιφερειακή Ένωση Δήμων Δυτικής Ελλάδας, διοργάνωνει κάθε χρόνο με μεγάλη επιτυχία και με πολλές συμμετοχές αθλητών και αθλητριών όλων των ηλικιών τον Ημιμαραθώνιο «Άκτιο Δρόμο» σε μια δύσκολη αγωνιστική διαδρομή μήκους 21,098 χλμ..
Η εκκίνηση των 21χλμ γίνεται εαπό την Είσοδο του Αεροδρομίου στο Άκτιο με κατεύθυνση προς τον Άγιο Νικόλαο Βόνιτσας ( δρόμος Άκτιο – Λευκάδα με μια παραλιακή παράκαμψη ), με τους αθλητές να ακολουθούν τον δρόμο Λευκάδα – Βόνιτσα και στη συνέχεια σε μια ειδυλλιακή διαδρομή πίσω από το Κάστρο της Βόνιτσας ( περιοχή Χώρα ) να καταλήγουν στην παραλία της Βόνιτσας στο ύψος της πλατείας του Δημαρχείου Ακτίου Βόνιτσας.
Μαζί με τον Ημιμαραθώνιο Άκτιο Δρόμο πραγματοποιείται και ο καθιερωμένος δρόμος των 5000 μέτρων, που περιλάμβανε το γύρω του Κάστρου, το άλσος της Σάλτινης και το πανέμορφο νησάκι της Κουκουμίτσας, αλλά και των 1000 μέτρων για μικρά παιδιά ( κάτω των 12 ετών ).
Επιπλέον προστέθηκε και η διαδρομή 10χιλιομέτρων που είχε σαν αφετηρία το χωριό Άγιος Νικόλαος και ακολουθώντας την ίδια διαδρομή οι δρομείς τερμάτιζαν στην παραλία της Βόνιτσας.